NASZE WIERZBOWO
Blog informacyjny Sołectwa Wierzbowo w Gminie Lisewo
poniedziałek, 31 sierpnia 2020
poniedziałek, 17 sierpnia 2020
PROPOZYCJE FUNDUSZ SOŁECKI 2021
Sołtyska wraz z Radą Sołecką zapraszają mieszkańców
Wierzbowa do zgłaszania pomysłów na zadania planowane do realizacji w ramach
funduszu sołeckiego w 2021 r. Jeśli macie Państwo propozycje i sugestie w
kwestii tego, co jest w naszym sołectwie niezbędne, potrzebne, wpłynie
pozytywnie na rozwój naszej wsi oraz aktywizację i integrację mieszkańców
prosimy o zgłaszanie tych propozycji do Sołtyski Anny Pawlak w terminie do 26
sierpnia 2020 r. Wszystkie pomysły zostaną rozpatrzone przez Radę Sołecką i
zostaną poddane dyskusji na Zebraniu Wiejskim na początku września.
Propozycje zgłaszamy telefonicznie: 605889578, mailowo: apawlaczka@wp.pl lub za
pomocą komunikatorów internetowych.
czwartek, 25 czerwca 2020
Nieznane epizody w dziejach Wierzbowa i Linowca opisane w nowej książce Karola Plata-Nalborskiego
Poniżej prezentujemy materiał opracowany w oparciu o książkę
„Śladami masonów z Kociewia i okolic. Dzieje lóż wolnomularskich w Starogardzie Gdańskim, Chełmnie, Świeciu i w Tczewie” autorstwa p. Karola Plata-Nalborskiego, w którym znajdują się wzmianki o historii naszej wsi, parku dworskiego oraz jego dawnych właścicieli. Zachęcamy do przeczytania :-) Dziękujemy autorowi książki Panu Karolowi za przygotowanie tekstu i podzielenie się z nami tymi ciekawostkami z dziejów naszego Sołectwa :-) My podzieliliśmy materiałami archiwalnymi dotyczącymi Wierzbowa.
„Śladami masonów z Kociewia i okolic. Dzieje lóż wolnomularskich w Starogardzie Gdańskim, Chełmnie, Świeciu i w Tczewie” autorstwa p. Karola Plata-Nalborskiego, w którym znajdują się wzmianki o historii naszej wsi, parku dworskiego oraz jego dawnych właścicieli. Zachęcamy do przeczytania :-) Dziękujemy autorowi książki Panu Karolowi za przygotowanie tekstu i podzielenie się z nami tymi ciekawostkami z dziejów naszego Sołectwa :-) My podzieliliśmy materiałami archiwalnymi dotyczącymi Wierzbowa.
Masoński
epizod w dziejach Wierzbowa i Linowca (gmina Lisewo)
Loża świętojańska „Wilhelm
zur strahlenden Gerechtigkeit” („Wilhelm pod Promieniującą Sprawiedliwością”)
została utworzona 3 czerwca 1861 r. w Chełmnie, pod patronatem Wielkiej Loży
Prus „Royal York zur Freundschaft” z Berlina i pracowała w trzech podstawowych
stopniach wtajemniczenia, tj. ucznia, czeladnika i mistrza. Powstała z
inicjatywy 17 wolnomularzy należących do najbliższego warsztatu masońskiego
„Victoria zu den drei gekrönten Türmen” (Wiktoria pod Trzema Ukoronowanymi
Wieżami) z Grudziądza.
Pierwszym przywódcą (Mistrzem
Katedry) masonów został wybrany Robert Wilhelm Raabe – deputowany powiatu
chełmińskiego (zastępca starosty), honorowy członek berlińskiej Wielkiej Loży
Prus, który został inicjowany do masonerii w 1851 r. i doszedł do IV. stopnia
wtajemniczenia w „Wewnętrznym Wschodzie” przy loży grudziądzkiej.
Raabe urodził się ok.
1811 r. w Kwidzynie, uczęszczał do gimnazjum elbląskiego, które ukończył w 1831
r. z zamiarem studiowania prawa. Najprawdopodobniej ok. 1856 r. stał się –
wspólnie z żoną Pauliną (z d. Lange) – właścicielem dóbr rycerskich we
Wierzbowie (gmina Lisewo). Ostatnia wzmianka o wcześniejszym posiadaczu zespołu
parkowo-dworskiego, Bartłomieju Jędrzejewskim, pochodzi z roku poprzedniego.
Nie ma zatem pewności, dla kogo z wymienionych został wybudowany główny budynek
dworu z glinobitki, znajdujący się we wschodniej części majątku. Datowanie na
połowę lub 3. ćwiartkę XIX w. nie daje podstaw do jednoznacznego
rozstrzygnięcia.
W 1864 r. Robert Wilhelm
został wybrany i zatwierdzony na stanowisku mediatora przy parafii w Wabczu. W
tym samym roku zrezygnował z funkcji przewodniczącego loży chełmińskiej na
rzecz sędziego Friedricha Gotthelfa Fülleborna (ur. 1832). Pozostał jednak
zaangażowanym wolnomularzem „Wilhelma pod Promieniującą Sprawiedliwością”: piastował
funkcję tzw. Namiestnika Mistrza Katedry i wygłaszał w loży liczne odczyty.
Z dokumentu
sporządzonego przez Pracownię Konserwacji Zabytków wynika, że małżeństwo Raabe
sprzedało swój majątek w 1867 r. Rok później wieś zmieniła nazwę na Weidenhof.
Co ciekawe, w spisie członków loży na lata 1868/69, Robert Wilhelm dalej
figuruje jako zamieszkały w tej miejscowości. Natomiast nie ma już go na liście
członków komitetu urzędników loży w roku następnym (tj. 1869/70). Prawdopodobnie
opuścił powiat chełmiński, tak jak jego współpracownik w administracji
powiatowej – starosta Eduard von Schrötter. Wkrótce poszedł w ich ślady także Friedrich
Gotthelf Fülleborn, po wyjeździe którego Mistrzem Katedry został wybrany
aptekarz i przewodniczący rady miejskiej Chełmna – August Wilhelm Doering.
Dokładnej daty i
miejsca śmierci Roberta Wilhelma Raabe nie udało się ustalić. Na przedostatniej
stronie wykazu członków loży „Wilhelm zur strahlenden Gerechtigkeit” na lata
1870/71 widnieje informacja o jego „przejściu do wyższego Światła” (jedno z
określeń zgonu w żargonie masońskim).
W tym czasie stanowisko
przywódcy chełmińskich masonów piastował kupiec, radny i bankier Theophil
Kirstein, który dopuścił się oszustwa, okradając kasę kierowanej przez siebie spółki
kredytowej, i uciekł z miasta. Został za to usunięty z loży, a „młotek szefa
warsztatu” powierzono w 1874 r. Richardowi Raabe (ur. 31 stycznia 1825 r.),
krewnemu pierwszego Mistrza Katedry. Zajmował się on hodowlą owiec i bydła, był
właścicielem dóbr rycerskich – majątku ziemskiego, spichlerza, parku i dworu w
Linowcu.
Trzy lata później
kierownictwo loży przejął Julius Steiner, mistrz murarski. Pod koniec lat 70.
XIX w. przywódcą chełmińskiej masonerii został Philipp Apel – notariusz i
przewodniczący rady miejskiej, z inicjatywy którego w 1880 r. przeniesiono
siedzibę warsztatu masońskiego do Świecia. Richard Raabe zrezygnował z
pełnienia wszelkich urzędów lożowych. Zmarł w 1898 r., a rok po nim
przewodniczący Apel. Począwszy od 1899 r. funkcję Mistrzów Katedry loży
Chełmno-Świecie pełnili: Emil Kießner – świecki radca szkolny, Hermann Ziemann
– powiatowy inspektor szkolny, Ernst Hempel – właściciel apteki radzieckiej w
Chełmnie, Arthur Meseck – właściciel młyna parowego w Nowe Dobra.
Natomiast kolejni
właściciele dóbr we Wierzbowie – Hermann Julius Fock (między 1867 a 1879 r.), Louis
A. Römer oraz Friedrich (Fritz) Brandes (między 1893 a 1935) i Beno Brandes – nie
mieli z pobliskim wolnomularstwem nic wspólnego. Na liście członków loży
Chełmno-Świecie nie ma również posiedziciela ziemskiego w Linowcu – Friedricha
Petersa z Papowa Biskupiego, ani późniejszych dzierżawców, gdy majątek
przeszedł na własność państwa, tj.: Augusta Petersa, W. Osmanna, a w czasach II
RP – Theophila Müllera. Mimo to o przynależność do masonerii podejrzewano wielu
niemieckich właścicieli większych majątków ziemskich. O tzw. farmazynach, jak
potocznie nazywano wolnomularzy, przez wiele lat krążyły fantazyjne opowieści i
legendy o ich rzekomo nadnaturalnych umiejętnościach i paktowaniu z diabłem. W
rzeczywistości staropruskie loże masońskie nie zajmowały się okultyzmem, a w
swoje szeregi przyjmowały wyłącznie chrześcijan i tylko w nielicznych
przypadkach wyznawców judaizmu.
Loża „Wilhelm zur
strahlenden Gerechtigkeit” została rozwiązana w grudniu 1937 r. decyzją Wojewody
Pomorskiego i ostatecznie zlikwidowana rok później. Stanowiący jej własność
gmach w Świeciu przy ul. Sądowej 6 został skonfiskowany i przeszedł na własność
Skarbu Państwa. Po wojnie tak sam los spotkał m.in. gospodarstwa we Wierzbowie
i w Linowcu. Pozostałe po nich zabudowania znajdują się obecnie w rękach
prywatnych. Budynek dworu w Linowcu jest opuszczony i zaniedbany. Z kolei
rezydencja z glinobitki we wschodniej części zespołu dworsko-parkowego we
Wierzbowie ostatecznie popadła w trwałą ruinę i została rozebrana krótko po 2013
r. Połączony z nią, murowany budynek z przełomu XVIII/XIX w., pierwotnie
służący za dom służby, został niedawno zmodernizowany i nieznacznie
przebudowany (m.in. dodano lukarny na dachu).
*
* *
Tekst
opracowano na podstawie książki: Karol Plata-Nalborski,
„Śladami masonów z Kociewia i okolic. Dzieje lóż wolnomularskich w Starogardzie
Gdańskim, Chełmnie, Świeciu i w Tczewie”, Tczew 2020 (z uwzględnieniem przygotowywanej
do niej erraty i uzupełnienia). Ponadto przy ustalaniu danych właścicieli i
dzierżawców majątków wykorzystano następujące źródła:
1.
J. Chrostowska, „Katalog Parków Woj.
Toruńskiego: Wierzbowo, gm. Lisewo”, Toruń 1982.
2.
„Westpreussisches Güter-Adressbuch”, Szczecin
1903.
3.
„Provinz
Westpreussen / im Auftrag der Landwirtschaftskammer
unter Mitwirkung der Königlichen Behörden der Provinz”, Berlin 1909.
4.
„Güter-Adreßbuch
für die Provinz Westpreußen”, Lipsk 1912.
5.
S. Manthey, „Książka adresowa gospodarstw
rolnych ponad 50 hektarów Wojew. Pomorskiego”, Toruń 1923.
6.
S. Manthey, „Książka adresowa gospodarstw
rolnych Województwa Pomorskiego”, Toruń 1929.
7.
„Spis abonentów sieci telefonicznych Dyrekcji
Okręgu Poczt i Telegrafów w Bydgoszczy i Polskiej Akcyjnej Spółki Telefonicznej
w mieście Bydgoszczy na 1939 r.”, Warszawa 1939.
Poniżej można znaleźć linki do informacji o książce:
1. Zakładka o książce na portalu "Dawny Tczew" wraz z trzema filmami promocyjnymi youtube: https://www.dawnytczew.pl/pl/ksiazka-sladami-masonow-z-kociewia-i-okolic.html
2. Informacja o cenie i wysyłce (sklep internetowy DT): https://www.dawnytczew.pl/pl/sklep-dt.html
3. Post na profilu FB "Dawnego Tczewa": https://pl-pl.facebook.com/dawnytczew/posts/3104084786297369
Wśród
wspomnianych filmików promocyjnych jest o loży Chełmno-Świecie, gdzie
pojawia się epizod Wierzbowa. Podaję link bezpośredni: https://www.youtube.com/watch?v=-PSZQZESrTU
O nas w ogólnopolskiej Gazecie Sołeckiej
W kwietniowym wydaniu ogólnopolskiego miesięcznika Gazeta Sołecka o
naszych działaniach zgłoszonych do konkursu zorganizowanego przez Krajowe Stowarzyszenie Sołtysów - "Fundusz Sołecki najlepsza inicjatywna". Na wyniki konkursu wciąż czekamy i mocno trzymamy kciuki ☺️☺️
Piszą o nas :-)
Artykuł o naszym sukcesie w ramach konkursu "Fundusz sołecki najlepsza inicjatywa" na łamach Gazety Pomorskiej
https://chelmno.naszemiasto.pl/wierzbowiacy-maja-powody-do-dumy-wielka-wygrana-malego/ar/c1-7550123?fbclid=IwAR1Dp8hU6DPi-xqcVbOrNjMUMdMceYTSXeGrP9HeGZ3Bt6CUkyHHQSDxotg
Sukces Sołectwa Wierzbowo w ogólnopolskim konkursie "Fundusz sołecki najlesza inicjatywa"
Miło nam poinformować, że projekt Sołectwa
Wierzbowo zatytułowany „Społeczna rewitalizacja Wierzbowa – czyli wspólna
przestrzeń w naszych rękach” zwyciężył w województwie kujawsko-pomorskim w III
edycji ogólnopolskiego Konkursu „Fundusz sołecki – najlepsza inicjatywa”
organizowanego przez Krajowe Stowarzyszenie Sołtysów we współpracy z Samorządami
Województw.
Zgłaszać można było
przedsięwzięcia przydatne mieszkańcom i warte popularyzacji, które
zostały sfinansowane w minimum 40% ze środków funduszu sołeckiego w ciągu lat
2010-2019. U nas w Wierzbowie działań ukierunkowanych na aktywizację
mieszkańców, poprawę naszych warunków życia oraz estetyki miejscowości realizujemy
wiele. Szczególnie w okresie kilku ostatnich lat widać wzrost zaangażowania
mieszkańców. Dużym ułatwieniem są środki w ramach funduszu sołeckiego, który w naszej
gminie funkcjonuje od 2016 r i sprawdza się znakomicie. Dzięki corocznemu
budżetowi, mieszkańcy sami mogą decydować jak go racjonalnie zagospodarować na
potrzeby m.in w zakresie aktywizacji społecznej oraz planów rozwoju wsi.
Nasz projekt to szereg działań zrealizowanych w latach 2017-2019,
które stanowiły pospolite ruszenie mieszkańców sołectwa w kierunku stworzenia
przyjaznej przestrzeni w centrum wsi oraz wykorzystania jej do organizacji
wielu działań integracyjno-kulturalnych i edukacyjnych (m.in.: akcja Heńkowe
rondo, utworzenie placu zabaw, remont świetlicy wiejskiej, zagospodarowanie
terenu wokół świetlicy). Działania
zrealizowano ze środków funduszu sołeckiego oraz środków zewnętrznych
pozyskanych m.in. z Programu. Działaj Lokalnie.
Bardzo się cieszymy, że tak małe
sołectwo jak nasze zostało dostrzeżone
i zwyciężyło na etapie wojewódzkim. Znaleźliśmy się w zaszczytnym gronie 13 sołectw z naszego kraju, które zostały nominowane do ogólnopolskiego finału, który odbędzie się w marcu b.r. Dla sołectw, które zdobędą trzy najwyższe miejsca w konkursie ogólnopolskim przewidziano atrakcyjne nagrody finansowe. Będą one współfinansowane ze środków otrzymanych od Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności w ramach realizowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Programu pod nazwą „Wspieranie Organizacji Pozarządowych 2019 – Towarzystwo Wzajemnej Informacji”.
i zwyciężyło na etapie wojewódzkim. Znaleźliśmy się w zaszczytnym gronie 13 sołectw z naszego kraju, które zostały nominowane do ogólnopolskiego finału, który odbędzie się w marcu b.r. Dla sołectw, które zdobędą trzy najwyższe miejsca w konkursie ogólnopolskim przewidziano atrakcyjne nagrody finansowe. Będą one współfinansowane ze środków otrzymanych od Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności w ramach realizowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Programu pod nazwą „Wspieranie Organizacji Pozarządowych 2019 – Towarzystwo Wzajemnej Informacji”.
Zwycięstwo w naszym województwie jest
dla nas powodem do radości i dumy, zwieńczeniem naszej ciężkiej pracy. Teraz
trzymamy kciuki za finał :-)
Sołtys Anna Pawlak
DZIAŁANIA
ZREALIZOWANE W RAMACH PROJEKTU:
2017
27
maja – akcja „Wspólna praca grabie i graca”
dzięki akcji
porządkowej na terenie przyległym do świetlicy wiejskiej z zaniedbanego, zarośniętego miejsca, pełnego szkieł i kamieni
udało się zrobić bezpieczne miejsce do zabawy dla dzieci i rekreacji. (praca i
śr. własne)
5.08 – akcja „Heńkowe rondo” – zagospodarowaliśmy teren w centrum
wsi, posadziliśmy kwiaty i drzewka. Upamiętniliśmy
fakt przekazania tego terenu Gminie Lisewo przez naszego mieszkańca – p.
Henryka Gronowskiego, na potrzeby budowy zatoczki
dla autobusów szkolnych (sfin. ze środków DL)
18.08 – mamy
drewniany domek - uporządkowany teren przy świetlicy wiejskiej doczekał się nowego
– drewnianego domku na narzędzia i drewno kominkowe, jakim ogrzewana jest
świetlica (z fund. Soł.)
2018
Maj – mamy plac zabaw
- na terenie
przyległym do świetlicy wiejskiej zamontowany został drewniany plac zabaw.
Obecnie plac przyciąga wiele dzieci również z okolicznych wsi i wpływa na
poprawę aktywności maluchów oraz ich integrację. (1 element z dotacji DL,
pozotałe partycypacja w kosztach z
funduszu sołeckiego)
12.05
– akcja „ wiosenne porządki” porządki terenu wokół świetlicy wiejskiej oraz na tzw.
Heńkowym rondzie (praca własna mieszkańców)
8- 9.09 – akcja „Świetlicowy new look”- mieszkańcy wsi wyremontowali świetlicę, która stanowi nasze jedyne miejsce
spotkań. Świetlica został doposażona w nowe stoły, krzesła, dekoracje,
piłkarzyki, szafy, na ganku ułożono kostkę brukową ( fundusz sołecki, dotacje)
2019
11-12.05
- Heńkowe Rondo – reaktywacja. W efekcie dwudniowej pracy teren został
dokładnie uporządkowany i zagospodarowany w nasadzenia, a Heńkowe Rondo stało
się jeszcze piękniejsze (fundusz sołecki)
Ferie zimowe 2020
Dzień gier z goframi :-)
Wykonaliśmy piękne magnesy na lodówkę z Wierzbowa :-)
Subskrybuj:
Posty (Atom)
-
Sołtyska wraz z Radą Sołecką zapraszają mieszkańców Wierzbowa do zgłaszania pomysłów na zadania planowane do realizacji w ramach fundusz...
-
Historia jest żywa w rodzinnych archiwach. Oto pierwsze efekty poszukiwania wspomnień o dawnym Wierzbowie, jakie otrzymaliśmy dzięki uprze...
-
Serdecznie zapraszamy na dożynki sołeckie, które odbędą się 17 sierpnia o godz. 17.00 !!! Będzie smacznie i wesoło!!!. Do tańca będzie przyg...